biuro@wlzkancelaria.pl
ul. Smulikowskiego 5, lok. 5 Warszawa

Obserwuj nas:

KoronawirusKto może zakazać/odwołać imprezy inne niż masowe w Polsce (nie podlegające ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych), jaki organ państwowy, jakim aktem?

3 marca 20200

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. 1991 Nr 114, poz. 493, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 194)

Art. 37 [Zawieszenie]
1. Prezes Rady Ministrów może z powodu żałoby narodowej zarządzić, na czas jej trwania, zawieszenie organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych.
2. Wojewoda może z powodu klęski żywiołowej lub w celu zapobieżenia epidemii albo ze względu na żałobę, na czas niezbędny, zarządzić zawieszenie organizowania imprez określonych w ust. 1 na terenie województwa lub jego części.

„Artykuł 37 ust. 2 DziałKultU upoważnia wojewodę do zawieszenia organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych na terenie województwa lub jego części. Rozstrzygnięcie takie podejmowane jest w formie zarządzenia, które ma walor aktu prawa miejscowego. Zawiera ono bowiem normy generalne i abstrakcyjne, a jednocześnie skierowane jest również do podmiotów, które nie pozostają względem wojewody w stosunku podporządkowania organizacyjnego. Zarządzenie wojewody – jako akt prawa miejscowego – podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Wydanie zarządzenia, o którym mowa w komentowanym przepisie, jest możliwe jedynie w trzech przypadkach:
1) klęski żywiołowej;
2) zagrożenia epidemią oraz
3) żałoby narodowej.

W każdej sytuacji powinno ono zostać wydane na czas niezbędny, a zatem nie dłuższy niż czas trwania okoliczności, których zaistnieniem motywowane jest zawieszenia organizowania imprez artystycznych i rozrywkowych w województwie. Należy jednak podkreślić, że wspomniane zarządzenie wojewody nie stanowi podstawy wydania decyzji o zakazie odbycia imprezy artystycznej lub rozrywkowej, o której mowa w art. 35 DziałKultU. Wydanie tego aktu nie mieści się bowiem w katalogu wskazanych w przywołanym przepisie okoliczności uzasadniających jej podjęcie, a ponadto zawarta w zarządzeniu wojewody norma o zawieszeniu organizowania wszystkich imprez artystycznych i rozrywkowych na określonym obszarze nie wymaga dokonywania autorytatywnej konkretyzacji w drodze aktu administracyjnego.”

Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz
Sebastian Gajewski, Aleksander Jakubowski, Legalis 2016

Art. 35 [Zakazy]
Organ gminy wydaje decyzję o zakazie odbycia imprezy artystycznej lub rozrywkowej, jeżeli zagraża ona życiu lub zdrowiu ludzi, moralności publicznej albo mieniu w znacznych rozmiarach lub nie zostały spełnione wymagania, o których mowa w art. 34 ust. 3.

„Zakazanie odbycia imprezy artystycznej lub rozrywkowej następuje w drodze decyzji administracyjnej w rozumieniu art. 104 KPA, skierowanej do podmiotu organizującego imprezę artystyczną lub rozrywkową. Akt ten dotyczy bowiem kwestii administracyjnoprawnej, ma charakter władczy, jednostronny, indywidualny, a przy tym nie odnosi się do zagadnień z zakresu podległości służbowej czy organizacyjnej. Nie jest to decyzja uznaniowa, a zatem – jak wspomniano – ziszczenie się którejkolwiek z przesłanek wymienionych w art. 35 DziałKultU zobowiązuje organ do wydania zakazu odbycia się imprezy artystycznej lub rozrywkowej.

Postępowanie w przedmiocie wydania zakazu odbycia się imprezy artystycznej lub rozrywkowej jest wszczynane z urzędu lub na wniosek osoby lub osób posiadających interes prawny. Interesem tym może być w szczególności ochrona dóbr określonych w art. 35 DziałKultU w postaci życia, zdrowia lub mienia w znacznych rozmiarach osoby wnoszącej o uruchomienie postępowania.

Przesłanki wydania decyzji zakazującej odbycie się imprezy artystycznej lub rozrywkowej przemawiają zarazem za nadaniem tej decyzji przez organ rygoru natychmiastowej wykonalności, w myśl art. 108 § 1 KPA. Przesłanki ochrony zdrowia i życia ludzkiego wskazane w art. 35 DziałKultU są bowiem zbieżne z podanymi w art. 108 § 1 KPA, zaś ochrona moralności publicznej i mienia w znacznych rozmiarach niewątpliwie stanowi interes społeczny, o którym mowa w przywołanej regulacji KPA.

Przesłanka zagrożenia zdrowia ludzkiego, do którego może dojść wskutek odbywania się imprezy artystycznej lub rozrywkowej, zostanie spełniona, jeżeli można wykazać wysokie prawdopodobieństwo ryzyka, iż podczas imprezy lub w bezpośrednim związku z nią zaistnieją okoliczności mogące obiektywnie doprowadzić do pogorszenia zdrowia osób uczestniczących w tej imprezie lub na które ta impreza oddziałuje. Organ powinien się w tym przypadku oprzeć na aktualnej wiedzy z zakresu nauk medycznych.”

Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz
Sebastian Gajewski, Aleksander Jakubowski, Legalis 2016

Ww. ustawa w art. 35 ustanawia numerus clausus przyczyn uzasadniających wydanie przez organ gminy decyzji o odwołaniu imprezy artystycznej lub rozrywkowej. Co ciekawe, podstawy do wydania takiej decyzji nie stanowi zarządzenie wojewody o zarządzeniu zawieszenia organizowania imprez w trybie art. 37 ustawy. Żeby zatem wójt/burmistrz/prezydent miasta mógł wydać stosowną decyzje na podstawie art. 35 ustawy musi być spełniana któraś z wymienionych w przepisie przesłanek. W kontekście zagrożenia epidemiologicznego w grę może wchodzić przesłanka stanowiąca o zagrożeniu zdrowia ludzi. Pojawia się jednak wątpliwość, czy aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce w wystarczającym stopniu świadczy o spełnieniu się tej przesłanki, bowiem w doktrynie podnosi się, że przesłanka zagrożenia zdrowia ludzi zostanie spełniona, jeżeli można wykazać wysokie prawdopodobieństwo ryzyka, iż podczas imprezy lub w bezpośrednim związku z nią zaistnieją okoliczności mogące obiektywnie doprowadzić do pogorszenia zdrowia osób. Pytanie, czy aktualnie można już mówić o wysokim prawdopodobieństwie ryzyka. Wskazać jednak można, że kwestia ta pozostaje w zakresie luzu decyzyjnego organu, który będzie wydawał decyzję.

Niezależnie od powyższego, jednoznacznie wskazać należy, że wydanie przez wojewodę zarządzenia o zawieszeniu organizowania imprez kulturalnych (takie jak to wydane w dniu 11 marca 2020 r.) nie stanowi decyzji o zakazie odbycia jakiejś konkretnej imprezy. Taką decyzję może wydać jedynie organ gminy (wójt/burmistrz/prezydent miasta) i to nie w oparciu o zarządzenie wójta, ale jedynie wobec spełnienia się przesłanek enumeratywnie wskazanych w art. 35 ustawy.

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374) – SPECUSTAWA KORONAWIRUSOWA

Art. 11
1. Wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie i państwowe osoby prawne, organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Polecenia podlegają natychmiastowemu wykonaniu. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.
2. Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody, po poinformowaniu ministra właściwego do spraw gospodarki może, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, wydawać polecenia obowiązujące inne, niż wymienione w ust. 1, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz przedsiębiorców. Polecenia są wydawane w drodze decyzji administracyjnej, podlegają one natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie wymagają uzasadnienia.
3. Wykonywanie zadań, o których mowa w ust. 2, następuje na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcą przez właściwego wojewodę i jest finansowane ze środków budżetu państwa z części budżetowej, której dysponentem jest wojewoda.
4. Prace związane z prowadzeniem przygotowań do realizacji zadań, o których mowa w ust. 3, mające charakter planistyczny, są finansowane ze środków własnych przedsiębiorcy.
5. W przypadku odmowy zawarcia przez przedsiębiorcę umowy, o której mowa w ust. 3, zadania wykonywane są na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 2. W takim przypadku decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.
6. Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej, a także nie mogą dotyczyć czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń.
7. Polecenia, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być wydawane także ustnie, telefonicznie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. z 2020 r. poz. 344) lub za pomocą innych środków łączności. Treść oraz istotne motywy takiego załatwienia sprawy powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.
8. Właściwy minister może wstrzymać wykonanie poleceń, o których mowa w ust. 1, i wystąpić z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o rozstrzygnięcie sporu, przedstawiając jednocześnie stanowisko w sprawie.

M.in. na przepisy powyższej ustawy – a konkretnie art. 11 ust. 1,2 i 7 – powołali się wojewodowie polecając wójtom, burmistrzom oraz prezydentom miast zawieszenie do odwołania działalności klubów dziecięcych i żłobków.

Art. 11 ust. 2 specustawy może stanowić szczególną podstawę odwołania imprezy (masowej i niemasowej) na mocy polecenia premiera, które formalnie stanowi decyzje administracyjną (od której jednak nie służy odwołanie).

Marta Plichta

Pozostaw komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Wymagane pola oznaczono *

Jakakolwiek informacja, artykuł czy wpis zamieszczony na niniejszej stronie nie jest i nie może być uznawany za poradę prawną, gdyż stan faktyczny i prawny dotyczący poszczególnych sytuacji każdorazowo wymaga odrębnej analizy. Stanowczo odradzane jest wykorzystywanie informacji, artykułów czy wpisów zamieszczonych na niniejszej stronie, bez uprzedniej konsultacji z prawnikiem. Wszelkie działania podejmowane bez uzyskania profesjonalnej pomocy prawnej mogą wiązać się ze znacznym ryzykiem.